Đồng bào dân tộc Dao ở Tuyên Quang đến nay vẫn lưu giữ được nhiều nét văn hóa độc đáo của dân tộc mình, từ tiếng nói đến trang phục, phong tục tập quán đến các làn điệu dân ca truyền thống. Trong số các làn điệu dân ca của người Dao, nổi bật nhất […]
Đồng bào dân tộc Dao ở Tuyên Quang đến nay vẫn lưu giữ được nhiều nét văn hóa độc đáo của dân tộc mình, từ tiếng nói đến trang phục, phong tục tập quán đến các làn điệu dân ca truyền thống. Trong số các làn điệu dân ca của người Dao, nổi bật nhất phải kể đến làn điệu Páo dung.
Được ra đời từ rất lâu, bắt nguồn từ trong lao động sản xuất, trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên, làn điệu Páo dung đã gắn bó với cộng đồng dân tộc Dao, phản ánh hiện thực đời sống xã hội của họ. Thông qua hát Páo dung, người Dao gửi gắm tâm tư tình cảm, ước nguyện của mình về một cuộc sống tốt đẹp hơn…
Với mỗi nhóm Dao khác nhau thì lối hát Páo dung cũng có sự khác biệt trong âm hưởng của làn điệu. Dù cho phong cách ứng khẩu tại chỗ có tạo ra vô vàn bài hát khác nhau ở mỗi địa phương, song những bài hát đều có một nội dung thống nhất là đề cao tinh thần lao động sáng tạo, lẽ sống, phép ứng xử, ca ngợi tình yêu đôi lứa.
Nét độc đáo trong hát Páo dung giao duyên là lời ca được ứng khẩu ngay tại chỗ, thể hiện trình độ tư duy, tài năng ứng biến của người hát. Còn trong các nghi lễ, hát Páo dung lại được thể hiện theo từng bài bản sẵn có.
 |
|
“Lời tỏ tình” (Páo dung – dân tộc Dao Tuyên Quang |
Trước kia, cứ mỗi dịp Tết đến xuân về, nam thanh nữ tú người Dao lại rủ nhau đi hát từ bản nọ sang bản kia. Cuộc hát say sưa khiến họ tưởng chừng như quên ngày, quên tháng, nên dẫu có tàn cuộc, chia tay, nhưng dường như những cuộc páo dung vẫn chưa bao giờ kết thúc. Để rồi đến khoảng tháng 8, tháng 9 âm lịch, khi vụ mùa đã xong, trai gái trong bản lại tiếp tục lời hẹn Páo dung ngày nào. Ngay cả những người có gia đình rồi cũng đi “dung” với nhau như để cùng sẻ chia bao nỗi niềm trong cuộc sống. Giờ đây, trong lao động sản xuất, hay trong các đám cưới, bà con vẫn thường tổ chức hát Páo dung với mục đích là để làn điệu dân ca độc đáo của dân tộc mình có cơ hội phát triển lâu bền trong đời sống của cộng đồng. Từ những buổi hát như vậy đã có tác động tích cực để thế hệ trẻ hiểu thêm về kho tàng văn hóa phi vật thể của cha ông mình để lại.
Hát Páo dung đã thể hiện sâu nặng chất trữ tình đằm thắm, mượt mà, nét tươi sáng và giản dị của tâm hồn người Dao. Giá trị văn hóa lớn nhất ở đây chính là những định hướng giáo dục con người hiểu biết cội nguồn dân tộc, quê hương mình, gìn giữ và phát huy những từ ngữ trong các làn điệu dân ca hàm chứa sâu sắc mối quan hệ trong gia đình, họ hàng, anh em, tình yêu đôi lứa, trong lao động sản xuất… để truyền dạy cho thế hệ sau.
Nguồn: dantocviet
