Người Bru – Vân Kiều ở nước ta không biết trồng bông dệt vải, ngày xưa họ hay lấy vỏ cây xui có tên là a nưng về làm khố, áo để mặc, về sau do giao lưu với người Việt, người Bru – Vân Kiều và người Lào đã cải tiến từng bước về […]
Người Bru – Vân Kiều ở nước ta không biết trồng bông dệt vải, ngày xưa họ hay lấy vỏ cây xui có tên là a nưng về làm khố, áo để mặc, về sau do giao lưu với người Việt, người Bru – Vân Kiều và người Lào đã cải tiến từng bước về trang phục, trong cách ăn mặc của họ đã có sự tiến bộ nhiều, đặc biệt là có nhiều nét tương đồng với các dân tộc cư trú ở vùng Trường Sơn – Tây Nguyên.
Áo (Ada) của người Bru- Vân Kiều.
Tập quán cổ truyền xưa kia của người Bru – Vân Kiều dù đàn ông hay đàn bà, đều búi tóc, chỉ quy định riêng cho con gái trẻ chưa chồng thì búi tóc bên trái, khi có chồng được qui định búi trên đỉnh đầu. Về sau, phụ nữ thuộc nhóm Vân Kiều thường hay đội khăn vuông trắng, hai đầu khăn thít lại, đã vểnh lên như hai cái – tai (nhóm Khua).
Người Bru – Vân Kiều sinh sống bằng cách săn bắn và trồng trọt nên trang phục của người Nam thường ở trần và đóng khố để phù hợp với những sinh hoạt hằng ngày. Trong khi đó, phụ nữ Bru – Vân Kiều thường mặc váy dài qua gối từ 20-25 cm. Có nhóm mặc áo chui đầu, không tay, cổ khoét hình tròn hoặc vuông. Có nhóm nữ đội khăn bằng vải quấn thành nhiều vòng trên đầu rồi thả sau gáy, cổ đeo hạt cườm, mặc áo cánh xẻ ngực, dài tay màu chàm cổ và hai nẹp trước áo có đính các 'đồng tiền' bạc nhỏ màu sáng, nổi bật trên nền chàm đen tạo nên một cá tính về phong cách thẩm mỹ riêng trong diện mạo trang phục các dân tộc Việt Nam.
Nói đến trang phục của người dân Bru – Vân Kiều, người ta không khỏi nhắc đến một số “tài sản” vô giá như Xân, áo “Ada”, chiếc khăn Đam nối tiếng. Chiếc khăn đam dùng quấn thành nhiều vòng trên đầu rồi thả sau gáy, là trang phục truyền thống của đồng bào. Khăn được dệt bằng vải có dải ngang, hai đầu có xúc tua, dài khoảng gần 1 mét, thường có màu sắc sặc sỡ.Người dân Bru – Vân Kiều sử dụng Xân, Ada, khăn Đam trong ngày lễ tết, ma chay, cưới xin và trong cả đời sống sinh hoạt hằng ngày.
Cho đến nay, trang phục cùng với các trang sức truyền thống đã tôn thêm vẻ đẹp rực rỡ của những sơn nữ Bru- Vân Kiều giữa màu xanh vô tận của núi rừng. Các vòng hạt cườm đeo cổ làm từ chất liệu đá quý được xâu thành chuỗi, có màu tím hồng, ghè theo hình ô van. Những chuỗi cườm là đồ trang sức mang trong cuộc sống đời thường, đặc biệt không thể thiếu trong các sự kiện quan trọng của gia đình, làng bản. Thêm nữa là những vòng đeo tay, khuyên tai, vòng cổ làm từ một số kim loại sáng màu, không gỉ, đa phần là bằng bạc.
Được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước đồng bào dân tộc Bru – Vân Kiều đời sống người dân đang có những điểm mới khởi sắc hơn, điều này được thể hiện qua sự thay đổi phong cách trang phục. Đàn ông Bru-Vân Kiều hiện nay được mặc những bộ trang phục như người miền xuôi, ngược lại, phụ nữ mặc những chiếc váy trang trí tinh xảo và cầu kỳ hơn, những người có điều kiện kinh tế khá giả còn đính kim loại bạc tròn ở mép cổ và hai bên nẹp áo.
