Từ bao đời nay, người Co vẫn lưu truyền câu "Rau ranh ốc đá là cá nậu nguồn” để nói đến một món canh "độc nhất vô nhị" vào mùa hè của họ. Ốc đá và rau ranh Đến vùng núi Trà Bồng (Quãng Ngãi), ở những thung lũng, bìa rừng gần với nguồn […]
Từ bao đời nay, người Co vẫn lưu truyền câu "Rau ranh ốc đá là cá nậu nguồn” để nói đến một món canh "độc nhất vô nhị" vào mùa hè của họ.
Ốc đá và rau ranh
Đến vùng núi Trà Bồng (Quãng Ngãi), ở những thung lũng, bìa rừng gần với nguồn nước, chúng ta dễ bắt gặp một loại cây tựa cây chè, lá màu nõn chuối, lá non trên đọt có mầu tim tím. Khi ăn, cảm thấy nó nhơn nhớt, hơi chua, đó chính là rau ranh- một loại rau quen thuộc trong bữa ăn của người Co từ trước đến nay.
Ốc đá từng được nhiều người biết đến với các món như ốc đá hấp, ốc đá hút… Ốc đá là loại ốc bé, sinh sống trong các gộp đá ở những con sông, con suối đầu nguồn. Khác với ốc đồng bằng, ốc đá có vỏ cứng, sần sùi hơn và thịt ngon hơn.
 |
| Ốc đá |
Đã từ lâu, không biết vì cơ duyên nào mà đồng bào nơi đây tìm thấy sự hòa hợp về khẩu vị, để rồi, rau ranh, ốc đá "kết bạn" với nhau, tạo thành món canh thanh mát được nhiều người biết đến chính là “Rau ranh ốc đá”. mùa nào cũng có
Rau ranh, ốc đá mùa nào cũng có, nhưng chỉ vào mùa hè (khoảng tháng 6, tháng 7), người ta mới nấu được những nồi canh ngon nhất. Bởi chỉ có mùa hè, rau ranh mới ra nhiều lá non và ốc cũng bước vào mùa sinh sản.
Mỗi khi nấu món canh này, người Co thường ra các con suối, lật những tảng đá lên để bắt ốc. Con suối có nguồn nước thật trong, ít có lá cây rừng trút xuống thì ốc đá mới ngọt và ngon. Sau đó, họ đi hái rau ranh. Những nhánh rau ranh non tơ ở đầu đọt được họ chọn.
Rau ranh rửa sạch, điều đặc biệt là đồng bào nơi đây không dùng dao để xắt nhỏ mà dùng tay tước bỏ gân lá, lấy những phần lá non. Ốc đá ngâm nước, cho nhả hết chất nhờn, bùn đất. Sau đó, chặt đầu cuối ốc.
 |
| Rau ranh |
Sau khi nước sôi, người Co bỏ một ít gạo vào nấu nhuyễn, nhừ để có vị ngọt, thơm ngon hơn rồi mới thả ốc vào rồi nấu chín, khi ốc chín, rau ranh được bỏ vào và thêm các gia vị thông thường là người Co đã có được bát canh ngon, hấp dẫn, ẩn chưa trong đó vị ngọt, thanh, mát, mang hương vị của núi rừng.
Rau ranh ốc đá không chỉ là một món ăn lạ mắt mà con là miệng. Mặc dù nó không được chế biến cầu kì nhưng với sự đơn giản của sự kết hợp hài hóa, độc đáo, món canh này đã để lại ấn tượng trong lòng những ai đã từng một lần thưởng thức nó. Rau ranh ốc đá, xứng đáng là một món ngon mang khí chất của những người con dân tộc Co trên đại ngàn vùng núi.
Bài viết cùng chuyên mục
